ze zbiorów Igora Strojeckiego
Prezentowana w dniach 15.01. ? 24.03.2009 w Muzeum Śląska Opolskiego wystawa miała na celu ukazanie Azji Środkowej – odległej nam geograficznie i w czasie, jak i osoby Leona Barszczewskiego (ur.1849, zm.1910) – pułkownika służby topograficznej garnizonu armii rosyjskiej w Samarkandzie, jednego z najbardziej aktywnych podróżników polskich o niezwykle różnorodnych zainteresowaniach naukowych; geologia, glacjologia, topografia, etnografia narodów Azji. Ponad 150 skopiowanych zdjęć, wykonanych osobiście przez Barszczewskiego ukazywało piękno przyrody, architekturę, mieszkańców (w tym osobistych przyjaciół) dawnego emiratu bucharskiego i krain sąsiednich z obszaru Azji Środkowej.
Ważnym dopełnieniem wystawy fotografii były obiekty kultury materialnej ludów zamieszkujących Afganistan, Tadżykistan, Turkmenistan i Uzbekistan, terenów będących przedmiotem badań Leona Barszczewskiego. Eksponaty przybliżające kulturę materialną wspomnianych ludów, tj. tkaniny, strój, narzędzia, ceramika ludowa, naczynia metalowe czy broń, wypożyczone były ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego oraz Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. Na wystawie zaprezentowana została również część spuścizny po Leonie Barszczewskim przechowywana w Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, tj. programy badań w górach Turkiestanu na pograniczu Afganistanu z lat 1894, 1896; raport o drogach do Indii z roku 1872; zapiski i teksty etnograficzne z okresu 1879-1894; notatki z zapiskami z podróży w latach 1896 – 1906; szkice marszowe z wyprawy w pasma Zerawszańskie i Hisarskie z 1896 roku; mapy sztabowe Azji Środkowej z uzupełniającymi notatkami rękopiśmiennymi, korespondencja z Rosyjskim Towarzystwem Geograficznym, którego Barszczewski był członkiem czy autobiografia. Dodatkowo zaprezentowane zostały przedmioty osobiste pamiątki tj. fragmenty epoletów carskich, kalendarzyk z 1905 roku, oryginalna szklana klisza, unikatowe zdjęcia autorskie z końca XIX wieku, rodzinne fotografie atelierowe, ze zbiorów Igora Strojeckiego, prawnuka Leona Barszczewskiego, który wraz z wystawą poleca nam myśl przewodnią życia swego pradziada: Wszystko można pokonać na świecie dobrym słowem i serdeczną prostotą, nie zaś dumą i pychą.
oprac. Małgorzata Goc
scenariusz wystawy Piotr Grzelak
Wystawa ze zbiorów:
Igora Strojeckiego
Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie
Wystawa pod honorowym patronatem
Ambasady Republiki Uzbekistanu w Warszawie
